Một số doanh nghiệp nhỏ ngại khai thuế điện tử

Năm 2009, thực hiện Quyết định 1830/QĐ-BTC ngày 29/7/2009 của Bộ Tài chính về việc thực hiện thí điểm người nộp thuế (NNT) nộp hồ sơ kê khai điện tử Internet, Tổng cục Thuế đã chuẩn bị các điều kiện và văn bản pháp lý và các vấn đề về kỹ thuật, phần mềm ứng dụng và máy chủ và phối hợp với đơn vị cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số.

Bắt đầu từ tháng 8/2009, hệ thống kê khai điện tử (iHTKK) được triển khai thí điểm đối với các doanh nghiệp tại 4 địa bàn: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Bà Rịa – Vũng Tàu, cho các tờ khai thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp, tiêu thụ đặc biệt, tài nguyên và thu nhập cá nhân, báo tình hình sử dụng hóa đơn tờ khai thuế nhà thầu nước ngoài. Cuối năm 2009, ngành Thuế thực hiện triển khai thí điểm hệ thống iHTKK cho 1.500 doanh nghiệp.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính triển khai mở rộng hệ thống kê khai điện tử, từ năm 2010, Tổng cục Thuế đã hoàn thiện hệ thống tin học và căn cứ pháp lý nhằm hoàn thành kế hoạch được giao.

Cụ thể, Tổng cục Thuế và Vụ Pháp chế (Bộ Tài chính) xây dựng Thông tư giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế. Ngày 10/11/2010, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 180/2010/TT-BTC hướng dẫn giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế. Thông tư được ban hành tạo cơ sở pháp lý để các tổ chức cung cấp dịch vụ kê khai điện tử (tổ chức cung cấp dịch vụ T-VAN) ra đời và hoạt động. Hệ thống kê khai điện tử có căn cứ triển khai mở rộng trong cả nước.

Bên cạnh đó, nâng cấp hạ tầng thiết bị, và đường truyền đảm bảo hệ thống ổn định với hiệu năng cao. Nâng cấp và phát triển mới ứng dụng cho phép NNT kê khai trực tuyến các tờ khai trên mạng và nâng cấp các ứng dụng đáp ứng cập nhật các chính sách mới về thuế. Xây dựng tiêu chuẩn mô hình kết nối cho phép kết nối với các hệ thống của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kê khai điện tử (T-VAN). Tổng cục Thuế đã thực hiện tích hợp hệ thống kê khai điện tử với hệ thống chứng thực chữ ký số của các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng (CA) tạo thuận lợi nhất cho NNT trong việc lựa chọn chữ ký số để thực hiện kê khai thuế điện tử.

Thực hiện chủ trương về xã hội hóa dịch vụ kê khai thuế điện tử, Tổng cục Thuế đã cấp giấy chứng nhận cung cấp dịch vụ giá trị gia tăng về giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế (dịch vụ T-VAN) cho 7 đơn vị. Nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền và hỗ trợ NNT khai thuế điện tử, Tổng cục Thuế đã phối hợp với VCCI tổ chức các hội nghị tuyên truyền và hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện khai thuế điện tử tại 9 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Cần Thơ, Bình Dương, Đà Nẵng, Bình Thuận, Bà Rịa – Vũng Tàu, Khánh Hòa, Hải Dương.

Đến nay, ngành Thuế đã mở rộng triển khai hệ thống kê khai thuế điện tử cho 50 tỉnh, thành phố và đã có hơn 179.000 doanh nghiệp đăng ký khai thuế điện tử và tổng số doanh nghiệp thực hiện khai thuế điện tử hơn 170 doanh nghiệp với tổng số tờ khai điện tử đã tiếp nhận và xử lý 3.858.622 tờ khai. Hiện nay, ngành Thuế đang tiếp tục đẩy mạnh triển khai mở rộng hệ thống kê khai điện tử và phấn đấu đến năm 2015 triển khai dịch vụ kê khai thuế điện tử cho 80% doanh nghiệp.

Ứng dụng khai thuế điện tử là dịch vụ công và cơ quan thuế cung cấp nhằm hỗ trợ cho NNT thực hiện nghĩa vụ thuế. Kết quả triển khai mở rộng hệ thống iHTKK đã phát huy hiệu quả tích cực. Những thành công bước đầu trong triển khai ứng dụng khai thuế điện tử đã góp phần nâng cao hình ảnh của cơ quan thuế. NNT là người trực tiếp được hưởng lợi từ việc triển khai ứng dụng đó là: tiết kiệm thời gian, chi phí thực hiện nghĩa vụ thuế, cải cách thủ tục hành chính và tăng cường áp dụng CNTT trong chính nội bộ NNT. Không chỉ có NNT được hưởng lợi, ứng dụng khai thuế điện tử cũng hỗ trợ cho cơ quan thuế thực hiện nhiệm vụ quản lý thuế tốt hơn, giảm nhân lực, thời gian tiếp nhận tờ khai; việc xử lý tờ khai thuế nhanh chóng; giảm chi phí, nhân lực, lưu trữ, tra cứu tờ khai.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả nêu trên, Tổng cục Thuế cho biết, trình độ về CNTT cũng như ứng dụng CNTT (thiết bị máy tính, đường truyền…) tại một số doanh nghiệp còn thấp, nên việc thực hiện khai thuế điện tử còn nhiều lúng túng. Tâm lý doanh nghiệp vẫn muốn khai thuế bằng giấy để kết hợp đến cơ quan thuế để nắm thêm thông tin mới về thuế và thực hiện các giao dịch khác. Một số doanh nghiệp còn e ngại việc khi thay đổi phương thức kê khai thủ công sang điện tử và ngại mất thêm chi phí cho việc mua chứng thư số (CA) và dịch vụ T-VAN. Chưa có các văn bản quy định rõ trách nhiệm sử dụng, bảo quản chứng thư, chữ ký số. Chi phí dịch vụ (CA, T-VAN) đối với các doanh nghiệp nhỏ còn cao nên chưa khuyến khích doanh nghiệp dân doanh tham gia dịch vụ.

Tổng cục Thuế cho rằng cần hoàn thiện các quy định về chữ ký số, trách nhiệm bảo quản chứng thư số, chữ ký số.  

(Nhã Tường)